De opwaartse spiraal van vitaliteit.

Positieve emoties dragen sterk bij aan onze zelfregulatie en het verbreden van onze biologische bandbreedte. Als de kust veilig is en je basisbehoeften bevredigd zijn, ontstaat er van nature een impuls vanuit je lichaam, brein en geest om nieuwsgierig te worden en te gaan verkennen. Dit wordt ook wel de ‘verkennende oriëntatierespons’ genoemd, die als het ware de vraag beantwoordt: ‘Wat is er nog meer te vinden in deze omgeving?’ Evolutionair gezien is dit een groot voordeel, omdat je ondanks mogelijke gevaren ook allerlei nieuwe hulpbronnen kunt tegenkomen in je omgeving, die je juist sterker en veerkrachtiger maken in tijden van onveiligheid. Zo bouw je nieuwe hulpbronnen op, vergroot je proactief je veerkracht en ontstaat er op de lange termijn een hoger niveau van welzijn en vitaliteit.

Maar hoe start je een opwaartse spiraal waarmee je bandbreedte groter wordt? Het recept hiervoor werd in kaart gebracht door dr. Barbara Fredrickson, een voorloper binnen de
positieve psychologie. Zij ontwikkelde de broaden-and-build theory, op basis van haar onderzoek naar positieve emoties. Fredrickson onderzocht het nut van positieve emoties, een onderwerp dat al decennia lang genegeerd werd in de psychologie vanwege de focus op pathologie.

Fredrickson laat samen met hoogleraar en psychotherapeut dr. Eric Garland zien hoe dit proces tot een opwaartse spiraal kan leiden (zie Figuur 1). In plaats van toenemende contractie door opgestapelde stress merk je dan juist expansie: verbreding van je capaciteiten op lichamelijk, emotioneel, mentaal en relationeel niveau. De kern van dit proces is het ervaren van positieve emoties en het integreren van de hulpbronnen die je dit oplevert.

De opwaartse spiraal werkt als volgt:

1. Door je aandacht te verbreden, zul je naast negatieve aspecten van je situatie ook positieve aspecten kunnen herkennen. Het moment dat je zulke positieve aspecten opmerkt, krijg je toegang tot (initieel subtiele) positieve gevoelens.
2. Deze positieve aspecten en gevoelens kunnen nieuwe psychobiosociale hulp- of krachtbronnen worden. De positieve aspecten in je lichaam, geest of omgeving worden dan geregistreerd en opgeslagen in (nieuwe) neurale netwerken van je brein.
3. Door het integreren van dit soort hulp- en krachtbronnen blijven ze beschikbaar in de toekomst en bouw je aan een hoger niveau van expansie, welzijn en vitaliteit in je leven.
4. Dit zorgt ervoor dat je in de toekomst iets makkelijker je aandacht kan herorienteren, ook tijdens stressvolle momenten. Je kan dan opnieuw je blik verbreden en ook in dat moment positieve aspecten ontdekken. Dit vormt een nieuwe cyclus van de opwaartse spiraal.

Kortom, er ontstaat een beweging richting meer en meer expansie van je hele psychobiologische systeem, op alle niveaus van je brein.

Dit is slechts een voorproefje van onze expertise. Wil je meer weten over deze theorie? Meld je dan nu aan voor één van onze masterclasses, of download onze whitepaper om erachter te komen wat wij jou en je organisatie nog meer kunnen bieden.

Meld je aan voor een masterclass Download onze whitepaper